Συμπεράσματα από την ανοικτή συζήτηση για την Τεχνολογία

Τεχνολογία
ΑΘΗΝΑ 5 Μαΐου 2011

Αξιότιμη κυρία Υπουργέ

 Σχετικά με τη κατάργηση των μαθημάτων ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ
σε Γυμνάσιο και Λύκειο…….

    Όπως όλα δείχνουν, μετά την κατάργησή του από το Λύκειο προωθείται η κατάργηση του μαθήματος της Τεχνολογίας και στο Γυμνάσιο, χωρίς καμία επιστημονική τεκμηρίωση και σε αντίθεση με την εκπαιδευτική πρακτική όλων σχεδόν των Ευρωπαϊκών Χωρών που έχουν θεσπίσει εδώ και δεκαετίες στα προγράμματα των τάξεων της υποχρεωτικής εκπαίδευσης τα Τεχνολογικά μαθήματα, όπως και με τη συνθήκης της Λισσαβόνας, που ως βασικό στοιχείο περιλαμβάνει την ανάπτυξη «τεχνολογικής κουλτούρας» σε όλους τους πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

  Η ανοικτή συζήτηση το Σάββατο 16 Απριλίου στην ΑΣΠΑΙΤΕ (ΣΕΛΕΤΕ) Αθηνών, παρουσία 200 περίπου συναδέλφων όλων των κλάδων που διδάσκουν Τεχνολογία σε Γυμνάσια και Λύκεια, των Επιστημονικών τους Ενώσεων και των Σχολικών Συμβούλων Τεχνολογικών Μαθημάτων κατέληξε στα εξής συμπεράσματα:

   Στο Υπουργείο Παιδείας και Δια βίου Μάθησης προτείνεται η αντικατάστασή του μαθήματος της Τεχνολογίας από μάθημα με το διαφορετικό τίτλο «Φυσικές Επιστήμες, Τεχνολογία και Περιβάλλον» το οποίο θα περιλαμβάνει Φυσική, Πληροφορική και Ρομποτική. Εντελώς αυθαίρετα ένα αυτόνομο διδακτικό αντικείμενο, η Τεχνολογία, εντάσσεται στις Φυσικές Επιστήμες και συνδυάζεται με τη Ρομποτική και την Πληροφορική, αλλοιώνοντας εντελώς τη φύση του . Επίσης, κάτι τέτοιο έρχεται σε αντίθεση με την προσφάτως δημόσια δήλωση της κ. Υπουργού ότι : «Ενισχύεται ο ρόλος του μαθήματος της Τεχνολογίας στα Γυμνάσια, ώστε οι μαθητές να έχουν τη δυνατότητα να εκτιμήσουν έγκαιρα τα οφέλη της ανάπτυξης και της χρήσης της τεχνολογίας και παράλληλα να βοηθηθούν στον τομέα του επαγγελματικού προσανατολισμού τους».

Με την κατάργηση της Τεχνολογίας θα εξαφανιστούν και οι σκοποί της, που είναι:

  •  η προετοιμασία των μαθητών για την διαβίωση σε μια τεχνολογική κοινωνία και η εξοικείωσή τους με τα τεχνολογικά μέσα, ώστε να τα αξιοποιούν προς όφελος δικό τους και της κοινωνίας,• η ενθάρρυνση στην ανάπτυξη τεχνολογικού – επιστημονικού τρόπου σκέψης και η παροχή της δυνατότητας να αποκτήσουν τεχνικές δεξιότητες, κάνοντάς τους συγχρόνως να εκτιμήσουν την πρακτική δουλειά,• η εκπόνηση ερευνητικών εργασιών σε ατομικό και ομαδικό επίπεδο και η κατασκευή αντίστοιχων έργων,
  •  η ανακάλυψη των ιδιαίτερων κλίσεων και των ενδιαφερόντων τους, με σημαντική συμβολή στον επαγγελματικό προσανατολισμό τους και κυρίως η μάθηση μέσω εμπειριών και πρωτοβουλιών που αναλάμβαναν οι ίδιοι οι μαθητές (μαθαίνω τον τρόπο για να μαθαίνω).

   Το μάθημα διέπεται από την αρχή της ενεργητικής μάθησης και της διαθεματικής προσέγγισης. Με τις γνώσεις και τις δεξιότητες που αποκτούν οι μαθητές καθίστανται ικανοί, ώστε να επιλύουν με αποτελεσματικότητα τα προβλήματα της καθημερινής ζωής που σχετίζονται με την εφαρμογή της σύγχρονης Τεχνολογίας. Παράλληλα, βελτιώνουν τις στάσεις τους απέναντι στα υπαρκτά τεχνολογικά προβλήματα της εποχής μας που σχετίζονται άμεσα με την κοινωνία και το περιβάλλον.
Η όλη διαδικασία κατά τη διάρκεια του μαθήματος (αυτενέργεια, προσπάθεια και τελικά η επιτυχία) ενισχύει την αυτοεκτίμησή τους, βοηθώντας τους να διαμορφώνουν καλύτερα την προσωπικότητά τους. Σύμφωνα με διαπιστώσεις των διδασκόντων καθηγητών, στο μάθημα της τεχνολογίας δεν υπάρχουν «κακοί μαθητές».
Ειδικότερα για το Λύκειο, η κατάργηση του μαθήματος συνοδεύεται με την ανακοίνωση ότι οι ερευνητικές εργασίες θα επεκταθούν.
Πιστεύουμε ότι η διατήρηση του μαθήματος στο Λύκειο θα μπορούσε να ενισχύσει την επέκταση των ερευνητικών εργασιών, με το να αποτελεί το μάθημα το έναυσμα και τον συνδετήριο κρίκο για το σύνολο των ερευνητικών εργασιών των μαθητών. Παράλληλα, οι υπόλοιποι εκπαιδευτικοί των σχολείων θα μπορούν να αξιοποιήσουν τη “ζωντανή” θετική και αρνητική πολύχρονη εμπειρία των συναδέλφων που διδάσκουν το μάθημα.

   Το μάθημα της τεχνολογίας αποτελεί στο δικό μας εκπαιδευτικό σύστημα ένα ελάχιστο στοιχείο «πραγματιστικής εκπαίδευσης», από τα πολλά που απαιτείται να υπάρχουν στα σύγχρονα εκπαιδευτικά συστήματα.

   Ενώ αναμέναμε να εισακουσθούν οι προτάσεις μας για :

  • την επέκταση της διδασκαλίας του μαθήματος σε όλες τις βαθμίδες της υποχρεωτικής εκπαίδευσης,
  • τη δημιουργία εργαστηρίων τεχνολογίας σε όλα τα σχολεία,
  • το χαρακτηρισμό του μαθήματος ως εργαστηριακό ,
  • την ουσιαστική επιμόρφωση των εκπαιδευτικών
  • και τη δημιουργία ομάδας καθοδήγησης/υποστήριξης των καθηγητών στο Π.Ι. ή το ΥΠΔΒΜΘ με έκπληξη πληροφορηθήκαμε την κατάργησή του από το Λύκειο και την επικείμενη αντικατάστασή του από το «Φυσικές Επιστήμες, Τεχνολογία και Περιβάλλον» στο Γυμνάσιο!

   Ο τρόπος διδασκαλίας που προωθείται – κυρίως από οργανώσεις και εταιρίες οι οποίες δραστηριοποιούνται έντονα το τελευταίο διάστημα στο χώρο της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης (τυχαία;) – καλύπτει το ελάχιστο των προαναφερόμενων σκοπών και στόχων του μαθήματος της Τεχνολογίας.
Τα πακέτα προκατασκευασμένης Τεχνολογίας (μάλλον περί αυτών πρόκειται), αφήνουν σε αδράνεια τη κρίση των μαθητών, υποβιβάζουν την επικοινωνία μαθητή –καθηγητή σε ανούσια συνεργασία τεχνικού επιπέδου, οδηγούν το μαθητή να ενδιαφέρεται περισσότερο για το τελικό αποτέλεσμα και όχι για το ταξίδι της δημιουργίας, περιορίζουν τη βιωματική μάθηση που αποκτιέται μέσω εμπειριών και πρωτοβουλιών, υποβαθμίζουν την καινοτομία και την αυτενέργεια και φυσικά δεν συντελούν καταλλήλως στην απόκτηση ολοκληρωμένης Τεχνολογικής κουλτούρας.

   Εκφράζουμε την απογοήτευσή μας για την τακτική αυτή και την αντίθεσή μας για τις μεθοδεύσεις «εξαφάνισης» του αυτόνομου μαθήματος της Τεχνολογίας από το αναλυτικό πρόγραμμα των Γυμνασίων και των Λυκείων.

   Καλούμε την αξιότιμη κ. Υπουργό να σταματήσει τις διαδικασίες εκφυλισμού ή εξαφάνισης των Τεχνολογικών μαθημάτων από όπου και αν αυτές προέρχονται ή προωθούνται, να οδηγήσει τους συνεργάτες της στην ανακάλυψη της σωστής έννοιας του μαθήματος της Τεχνολογίας, αν πραγματικά την αγνοούν, και να προωθήσει τη θέσπιση και εξέλιξή του σύμφωνα με τα Ευρωπαϊκά πρότυπα σε Δημοτικό, Γυμνάσιο και Λύκειο.